Pesten op school – een stille crisis met diepe gevolgen
Veiligheid, veerkracht en verbinding als basis voor ontwikkeling

Pesten op school is een ingrijpend probleem. Voor het kind dat gepest wordt, maar ook voor de hele schoolomgeving. Het laat littekens na – zichtbaar of onzichtbaar – en kan grote invloed hebben op het zelfbeeld, de leerprestaties en het verdere leven van een kind. Op de Nationale Anti-Pestdag, die jaarlijks op 19 april wordt gehouden, staan we stil bij deze problematiek en benadrukken we het belang van bewustwording, preventie en ondersteuning. Het is een moment om samen verantwoordelijkheid te nemen en stil te staan bij de vraag: wat kunnen wij doen om pesten te stoppen?

Toch wordt pesten nog vaak onderschat. Het gebeurt niet altijd openlijk en is niet altijd makkelijk te signaleren. Soms speelt het zich af in fluisterende opmerkingen, sociale uitsluiting of online in groepsapps. Maar het effect is telkens hetzelfde: een kind dat zich anders voelt, buitengesloten, onveilig of klein gemaakt. En een systeem – school, klas, ouders – dat niet altijd weet hoe hiermee om te gaan.

Bij RondomLeren zien we dagelijks de gevolgen van pestgedrag. We spreken kinderen die niet meer naar school durven, die voortdurend piekeren, die zich terugtrekken of juist onbegrepen gedrag laten zien. Pesten raakt het hart van een kind – en het hart van onderwijs.

De impact van pesten: niet alleen sociaal, maar ook emotioneel en cognitief

Kinderen die gepest worden, kampen vaak met gevoelens van schaamte, angst en eenzaamheid. Ze kunnen zich minderwaardig gaan voelen en ontwikkelen soms een negatief zelfbeeld dat nog jarenlang doorwerkt. Daarnaast heeft pesten effect op de hersenen: langdurige stress beïnvloedt het leervermogen, de concentratie en het vermogen om nieuwe dingen aan te durven.

Ook de pesters zelf zijn vaak niet ‘de slechteriken’, maar kinderen die hun eigen onzekerheid uiten via macht of controle. En de zwijgende omstanders? Die ervaren vaak spanning, maar voelen zich niet veilig genoeg om in te grijpen.

Pesten is dus geen individueel probleem. Het is een groepsdynamiek waarin iedereen een rol speelt – bewust of onbewust.

Wat kunnen ouders doen?

Als ouder is het pijnlijk om te ontdekken dat je kind gepest wordt – of misschien zelf pest. Toch is het belangrijk om zonder oordeel te blijven kijken en luisteren. Tips:

• Let op signalen als buikpijn, vermoeidheid, wisselende emoties of schoolweigering
• Neem gedrag serieus, ook als je twijfelt aan de ernst
• Zoek het gesprek met school, zonder direct met beschuldigingen te komen
• Geef je kind het gevoel dat het niet alleen staat – en dat zijn/haar gevoelens kloppen
• Werk aan zelfvertrouwen: steun je kind in wat het goed kan, wat het wél leuk vindt
• Als je kind zelf pest: kijk waar de behoefte aan controle of aandacht vandaan komt, en werk samen aan gedragsalternatieven

Wat kan school doen?

Een veilige school is niet alleen een plek waar geleerd wordt, maar ook een plek waar kinderen zichzelf kunnen zijn. Scholen spelen dan ook een essentiële rol:

• Zorg voor duidelijke anti-pestprotocollen én actief beleid
• Train leerkrachten in het signaleren van pestgedrag, ook in subtiele vormen
• Stimuleer klassengesprekken over groepsdynamiek, verschillen en weerbaarheid
• Geef ruimte aan kinderen om op hun manier emoties te uiten – via spel, gesprek, beweging of creativiteit
• Wees alert op online pesten: sociale media maken het lastig om afstand te nemen van de pesters

Wat RondomLeren kan betekenen

Bij RondomLeren begeleiden we kinderen die te maken hebben met pestproblematiek – zowel de gepeste als de pester, en soms ook de kinderen die ‘er tussenin’ staan. Onze begeleiding is afgestemd op wat het kind nodig heeft om weer in zijn kracht te komen:

• Kindercoaching – voor kinderen die worstelen met zelfvertrouwen, angst of sociale spanningen. We werken via spel, gesprek en creatieve werkvormen aan weerbaarheid, grenzen stellen en emotieregulatie.
• Individuele begeleiding na pesten – met ruimte om ervaringen te verwerken en het vertrouwen in zichzelf en anderen terug te vinden.
• Training sociale vaardigheden – gericht op het versterken van contact maken, ‘nee’ zeggen, omgaan met groepsdruk en conflicthantering.
• Remedial Teaching – wanneer pestervaringen ook effect hebben gehad op het leren, bieden wij ondersteuning bij het herstellen van de motivatie en het (her)vinden van een positief leerklimaat.
• Samenwerking met school en ouders – we nemen altijd de context mee en zoeken samen naar duurzame oplossingen, waarbij veiligheid en verbondenheid centraal staan.

Pesten los je niet op met één gesprek of een strakke regel. Maar met aandacht, samenwerking en het versterken van veerkracht, kunnen we kinderen helpen om weer in balans te komen – én een stem te geven aan wie zich stil voelde.

Wil je met ons in gesprek over hoe we kunnen helpen bij pestproblemen of andere sociaal-emotionele uitdagingen? Neem gerust contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.