Huiswerk tijdens de zomervakantie?
‘Wat is de zomerdip en wat moeten we ermee?’
De zomervakantie komt eraan. Tijd om heerlijk te ontspannen en voor de kinderen om school even te laten voor wat het is. Of moeten we onze kinderen tijdens de zomer extra hard laten oefenen met alle schoolvakken, zodat ze er extra goed voor staan na de zomer? En hoeveel moeten we ze dan laten oefenen?
Achteruitgang
Kinderen gaan achteruit in hun vaardigheden gedurende de zomervakantie van zes weken. Deze achteruitgang noemen we ook wel een zomerdip. Die zomerdip lijkt vooral aanwezig bij kinderen die al zwakker zijn in bepaalde vakken. Er zijn verschillende onderzoeken gedaan die hebben gekeken naar deze zomerdip voor verschillende vaardigheden.
In één van deze onderzoeken werd gekeken naar de rekenvaardigheden. Hiervoor werd bij kinderen de Tempo-Test Automatiseren voor en na de zomervakantie afgenomen om het rekenniveau te meten. De Tempo-Test Automatiseren bestaat uit vier onderdelen: optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Kinderen krijgen per onderdeel 2 minuten de tijd om zo veel mogelijk sommen te maken. In dit onderzoek kwam naar voren dat kinderen na de zomervakantie significant lager scoorden dan bij afname voor de zomervakantie (gemiddeld 7 percentielpunten lager). Er was dus sprake van een zomerdip.
In een ander onderzoek werd de spellingsvaardigheid bij kinderen getest voor en na een zomervakantie. Ook hieruit kwam naar voren dat kinderen op het gebied van spelling een zomerdip lieten zien na de zomervakantie.
Ook het leesniveau van kinderen lijkt achteruit te gaan tijdens de zomervakantie. Uit verschillende onderzoeken komen wisselende resultaten naar voren, maar het lijkt erop dat kinderen vooral achteruit gaan in hun AVI-niveau als zij al moeite hebben met lezen én tijdens de zomervakantie niet hebben gelezen.
Is dat echt zo erg?
Deze achteruitgang is natuurlijk te verklaren doordat kinderen tijdens zo’n zomervakantie minder bezig zijn met rekenen, spelling of lezen. De vraag hierbij is: ‘Is het echt zo erg als een kind achteruit gaat?’. Kort antwoord: nee. En dat zit zo:
De zomervakantie is bedoeld om weer op te laden. En kinderen hebben dat ook echt nodig. Daarnaast doen kinderen tijdens zo’n zomervakantie andere vaardigheden op waar gedurende het schooljaar minder tijd voor is. Bovendien is het schoolsysteem zo ingericht dat een nieuw schooljaar altijd begint met herhaling van wat het voorgaande schooljaar is geleerd. Hierdoor zal de achteruitgang snel weer opgelost zijn.
In het onderzoek naar de zomerdip in spelling was nog een derde meetmoment toegevoegd, namelijk in de zevende week van het nieuwe schooljaar. Bij deze meting bleek dat kinderen de zomerdip inderdaad alweer hadden ingehaald en dat ze zelfs hoger scoorden dan voor de zomervakantie.
Wel of niet oefenen?
Er is geen vast antwoord op deze vraag. Het kan geen kwaad om te oefenen tijdens de zomervakantie, maar laat het kind ook genieten van de vrijheid tijdens zo’n zomer.
In het onderzoek naar het rekenniveau kwam naar voren dat kinderen die minimaal een kwartier per week oefenden met rekenen gedurende de zomervakantie, minder achteruit waren gegaan dan de kinderen die niet oefenden. 15 minuten per week lijkt dus al genoeg om een positief resultaat te halen. Dit resultaat was bovendien al gevonden bij kinderen die twee van de zes weken oefenden.
Vooral kinderen die al moeite hebben met een bepaald vak, zullen er baat bij hebben als ze wel hebben geoefend gedurende de zomer.
Spelend oefenen – zo blijft het leuk!
Als het wel fijn lijkt om te oefenen, zorg dan dat het leren leuk blijft. Spelend leren werkt het best. Hierbij kan je denken aan de volgende ‘spel’regels:
Gebruik de omgeving. Reken met de materialen die jullie zien, zoals de schelpen op het strand of de nummerborden van auto’s. Probeer te kijken of jullie er sommetjes bij kunnen bedenken en laat ze door een ander in het gezin oplossen. Laat je kind de totaalprijs of het wisselgeld van het eten berekenen of ga samen bakken of koken en laat je kind berekenen hoeveel jullie van alles nodig hebben. Voor spelling of taalvaardigheid kan je samen plaatsnaamborden uitspreken. Bedenk hierbij samen welke spellingsregels je tegenkomt in de naam. Daarnaast kan je je kind de menukaart of folder over een bezienswaardigheid laten voorlezen. Zorg hierbij dat het wel leuk blijft voor het kind, maak het niet te lastig.
Doe spelletjes. Voor rekenen kan je denken aan spelletjes als Rummicub, Yathzee of Halli Galli. Voor spelling en taalvaardigheid kan je denken aan spelletjes als Scrabble, galgje of Boggle. Maar denk ook aan zelfbedachte spelletjes, zoals een wedstrijdje woorden bedenken met nummerborden of zoveel mogelijk sommetjes maken met altijd dezelfde uitkomst.
Daarnaast is het altijd goed om boeken of tijdschriften te lezen. Luisterboeken kunnen ook, dit helpt de woordenschat vergroten. Of bedenk samen een leesbingo waar het kind tijdens de vakantie iets mee kan winnen of verdienen. Voorbeelden voor op de bingo-kaart: lees in de auto/tent, lees als het regent, lees op het strand.
Mocht het niet lukken om thuis te oefenen, dan bieden wij ook begeleiding tijdens de zomervakantie. Als u meer wilt weten over de mogelijkheden om tijdens de zomervakantie te oefenen of begeleiding te volgen, neem dan contact met ons.
Fijne vakantie!
Bronnen:
Shinwell, J. & Defeyter, M.A. (2017), Investigation of Summer Learning Loss in the UK—Implications for Holiday Club Provision, Front. Public Health 5:270. doi: 10.3389/fpubh.2017.00270
Broekman, F., Smeets, R., Bouwers, E. & Piotrowski, J. (2021), Exploring the summer slide in the Netherlands, International Journal for educational Research.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0883035521000161
